NVORWO-ERWD
Cathe Notten (NVORWO)

Hoe gebruik je het Drieslagmodel, het Handelingsmodel en het model Hoofdfasen in de leerlijn om leerlingen met ernstige rekenproblemen adequate hulp te kunnen bieden? In het Protocol ERWD (ernstige reken-wiskundeproblemen en dyscalculie) wordt gebruik gemaakt van deze modellen om vast te stellen op welk terrein en welk niveau de rekenproblemen van kinderen zich afspelen. In de workshop kijken we naar leerlingen met ernstige rekenproblemen en laten we zien hoe de aanpak van het protocol bedoeld is.

pptx

Blij met je groepsplan?
Dolf Janson (Janson Advies)

Zonder te willen vervallen in flauwe grappen over het verlangen naar groepsplannen, is het wel goed om eens met enige afstand te kijken naar het daarmee beoogde doel. Heeft op jouw school dat groepsplan geleid tot inhoudelijke afstemming op de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. Of is de automatische driedeling daarvoor in de plaats gekomen? In deze workshop wil ik met jullie verkennen hoe je het principe ‘vorm volgt functie’ kunt toepassen op de differentiatie in de rekenles en de rol van leerlingen en leraren daarin. Dat vraagt het een en ander van leraren. Durf, collegialiteit, maar ook domeinkennis, een onderzoekende houding en vertrouwen in leerlingen. Als rekencoördinator kan je bij deze ontwikkeling een stimulerende rol spelen. Over die rol daarbij en de kansen en valkuilen die zich dan voordoen, zullen we het en passant ook hebben. Na vijf kwartier is de workshop al voorbij. De kans bestaat dat er dan beelden beginnen te ontstaan hoe je in je eigen team je collega’s kunt ondersteunen en inspireren op weg naar ‘echte’ afstemming op hun leerlingen.

pptx

Interesse voor wetenschap en techniek verbinden met ontluikende gecijferdheid in groep 1-2: de rol van denkvragen
Diny van der Aalsvoort (Saxion Hogeschool)

Dit project beoogde de natuurlijke interesse voor wetenschap en techniek te verbinden met activiteiten die meten en meetkunde bevorderen. Het onderzoek betrof een onderwijsinterventie die effectiever om leerkrachtgedrag tijdens activiteiten in kleine onderwijsgroepen in groep 1 /2 beoogde. Er deden 9 scholen in Deventer en Utrecht mee. De activiteiten, wekelijks een nieuwe gedurende 12 weken, gingen over alledaagse problemen die verband houden met wetenschap en techniek, zoals meten van je schoen, omgaan met tijd, werken met spiegels, de plattegrond van de klas snappen. Op drie scholen werden de leerkrachten persoonlijk begeleid, op twee andere scholen vond Lesson study plaats, op twee scholen werden alleen de activiteiten aangereikt, en er waren twee controlescholen die niets kregen. We doen verslag van de uitkomsten gelet op leerling- en leerkrachtgedrag. In het bijzonder gaan we in op de aard van drie typen denkvragen die de leerkrachten stelden: vragen naar voorkennis, uitlokken van voorspellingen en napraten over wat er nu geleerd is, zijn alle drie belangrijk maar de timing ervan die doet ertoe.

pptx

Geef ze een uitdager!
Greetje van Dijk (OnderwijsAdvies)

Het laatste decennium staan intellectueel getalenteerde leerlingen in het brandpunt van de belangstelling. De praktijk achter de groepsdeur is echter weerbarstig. Zijn er afspraken over compacten? Is er een verrijkingsprogramma? Welke leerlingen nemen daaraan deel? Hoe kunnen we de uitstekende rekenaars een gedegen programma geven en hoe zorgen we voor begeleiding? De leraar heeft immers ook maar twee handen! Uitgaan van een structurele aanpak, dat is waar Surplus, expertisecentrum voor begaafden, sinds jaar en dag voor kiest. Deze structurele aanpak vind je ook terug in ‘De uitdager van de maand’. Voor School aan Zet ontwierpen iPabo en OnderwijsAdvies een (gratis) verzameling van 26 ‘Uitdagers’ (gebaseerd op bestaand verrijkingsmateriaal) met een handleiding. Zowel leerkrachten als leerlingen van de pilotscholen hebben erg enthousiast gereageerd op deze uitdagers. Het werken met de inhoud van de uitdagers, het werken met leerdoelen, het zelf begeleiden van het groepje groep bollebozen aan de instructietafel en de groepsactiviteit werden alom geprezen. In deze werkgroep nemen de werkwijze van de uitdager van de maand onder de loep, bestuderen het materiaal en kijken of deze werkwijze ook geschikt is voor verrijking rekenen in groep 3-4-5.

pptx

Meedenken met het ontwerp van de Grote Rekendag 2016
Ronald Keijzer, Fokke Munk, Vincent Jonker (iPabo, Amsterdam)

Het ontwerpteam van de Grote Rekendag is begonnen met de voorbereidingen van 2016. In het thema (werktitel is 'raden, regels en redeneren') gaan we kinderen uitdagen om na te denken over allerhande regels. Raad-mijn-regel, laat-een-schildpad-een-bepaalde-route-lopen, programmeren-zonder-computer, etc. Het thema moet interessant worden voor groep 1 t/m 8.
We willen in deze werkgroep graag samen nadenken/brainstormen wat goede activiteiten voor jullie leerlingen zijn, en gebruiken deze sessie op de NRCD als een echte ontwerpsessie. Heb jij dus altijd al mee willen denken met de opdrachten van een Grote Rekendag, dan ben je hier op je plek.

pptx

NVORWO-ERWD
Cathe Notten (NVORWO)

Hoe gebruik je het Drieslagmodel, het Handelingsmodel en het model Hoofdfasen in de leerlijn om leerlingen met ernstige rekenproblemen adequate hulp te kunnen bieden? In het Protocol ERWD (ernstige reken-wiskundeproblemen en dyscalculie) wordt gebruik gemaakt van deze modellen om vast te stellen op welk terrein en welk niveau de rekenproblemen van kinderen zich afspelen. In de workshop kijken we naar leerlingen met ernstige rekenproblemen en laten we zien hoe de aanpak van het protocol bedoeld is.

pptx

Blij met je groepsplan?
Dolf Janson (Janson Advies)

Zonder te willen vervallen in flauwe grappen over het verlangen naar groepsplannen, is het wel goed om eens met enige afstand te kijken naar het daarmee beoogde doel. Heeft op jouw school dat groepsplan geleid tot inhoudelijke afstemming op de onderwijsbehoeften van alle leerlingen. Of is de automatische driedeling daarvoor in de plaats gekomen? In deze workshop wil ik met jullie verkennen hoe je het principe ‘vorm volgt functie’ kunt toepassen op de differentiatie in de rekenles en de rol van leerlingen en leraren daarin. Dat vraagt het een en ander van leraren. Durf, collegialiteit, maar ook domeinkennis, een onderzoekende houding en vertrouwen in leerlingen. Als rekencoördinator kan je bij deze ontwikkeling een stimulerende rol spelen. Over die rol daarbij en de kansen en valkuilen die zich dan voordoen, zullen we het en passant ook hebben. Na vijf kwartier is de workshop al voorbij. De kans bestaat dat er dan beelden beginnen te ontstaan hoe je in je eigen team je collega’s kunt ondersteunen en inspireren op weg naar ‘echte’ afstemming op hun leerlingen.

pptx

Ieder kind heeft recht op gedifferentieerd rekenonderwijs
Carla Compagnie (Marnix)

In een drie-jarig onderzoek ‘Gedifferentieerd Rekenonderwijs’ heeft de Universiteit Utrecht een differentiatietraject ontwikkeld en toegepast in (speciale) basisscholen.H et Marnix Onderwijscentrum was partner in dit onderzoeksproject. Het onderzoek was gericht op het verbeteren van differentiatie in de reken-wiskundeles. In de afgelopen drie jaar hebben 32 scholen meegedaan aan het onderzoek. Alle leerkrachten deden mee aan tien rekentrainingen, gericht op de versterking van hun differentiatiecapaciteit. Rekenexperts hebben de rekentrainingen uitgevoerd op de scholen en de teams begeleid. Het onderzoek is in juli 2014 afgerond. De nascholingsmaterialen en begeleidingsmethodieken uit het onderzoek worden nu breder verspreid in nascholing. De differentiatiecyclus is het hart van het project. In deze workshop krijg je een voorproefje van de materialen die per stap in de differentiatiecyclus zijn toegepast. Als rekencoördinator kun je overwegen of deze manier van differentieren van ook voor jou school van betekenis kan zijn.

pptx

Ontwerp en bouw je eigen dierentuin - - Wetenschap & Technologie verbindt vakken -
Marja van Graft, Martin Klein Tank en Marc van Zanten (SLO)

Bij de lessenreeks 'Ontwerp en bouw je eigen dierentuin' worden leerlingen uitgedaagd om dierenverblijven te ontwerpen die tegemoetkomen aan de behoeftes van de dieren, maar die ook voldoen aan een aantal andere eisen. Hierbij komen allerlei leerinhouden op het gebied van natuur & techniek en rekenen-wiskunde op een natuurlijke en geïntegreerde wijze aan bod. In deze werkgroep laten we aan de hand van deze lessenreeks zien hoe een W&T-benadering in de bovenbouw vorm kan krijgen. We gaan in op manieren hoe leerkrachten dit aan kunnen pakken en wat kinderen er van kunnen leren. Daarbij kijken we zowel naar het ontwerpproces en de vakspecifieke leerinhouden. We ondernemen zelf enkele activiteiten uit de lessenreeks, waardoor u ervaart hoe u een W&T aanpak in uw groep kunt realiseren. Zaken die daarbij aan bod komen zijn bijvoorbeeld concrete stappen in het ontwerpproces en verschillen in aanpak tussen groep 5/6 en groep 7/8.
De foto toont leerlingen die het definitieve ontwerp (rechts op de voorgrond) op schaal met behulp van rekenmachine en liniaal overbrengen op de grondplaat waarop ze de maquette gaan bouwen.

pptx

Wiscodans: leren over symmetrie via dans
Annette Markusse (Hogeschool iPabo)

Op de basisschool maken kinderen kennis met verschillende vormen van symmetrie. Vaak gaat het daarbij om activiteiten waarbij wordt geëxperimenteerd met materialen, zoals spiegels, mozaïek, kralen of vouwblaadjes. Op de iPabo vroeg men zich af of het ook anders kan. Zou je in plaats van materiaal ook het eigen lichaam kunnen gebruiken? Wat voor effect zou dat hebben? Met deze vragen in het achterhoofd werden twee dansen ontworpen waarin verschillende vormen van symmetrie werden verwerkt: een voor groep 3/4 en een voor groep 7/8. Gedurende het hele traject van ontwerp en uitvoering ontdekten studenten en docenten dat deze activiteit veel meer opleverde dan inzicht in symmetrie. Tijdens de workshop doen we hiervan verslag, maar we blijven daarbij niet stilzitten. Het wordt een swingende workshop waarbij u ook zelf gaat wiscodansen.
Voorproefje? Kijk op EurekAnet

pptx

Taal in de rekenles
Tamara Pol, Annemiek Grootenhaar, Debby Heemskerk, Fokke Munk (Adwaita, Deventer; Windwijzer, Den Helder)

Dit jaar zijn twee groepen rekencoördinatoren uit Overijssel en Noord Holland bezig met het onderwerp taal in de rekenles. De coördinatoren krijgen een scholing waarin scaffolding van taalhulp aan de orde is, anderzijds wordt gekeken met welke taal in welk rekendomein aan de orde is. Vanuit de scholing gaan de rekencoordinatoren kijken hoe ze deze kennis kunnen overbrengen naar hun collega's in het team. In deze werkgroep wordt verslag gedaan van zowel de inhoud van de scholing als ook van wijze waarop de kennis wordt doorgegeven.
De werkgroep wordt begeleid door Fokke Munk, iPabo

pptx

Aan de slag met rekenen: vertaalcirkel en andere materialen
Anita Spijkers, Ronald Keijzer (Gerth van Wijkschool; iPabo)

Vallen de cito-reken resultaten op je school tegen en zou je hier als rekenspecialist mee aan de slag willen? Dan biedt deze workshop hier handvatten voor. Anita heeft op haar school middels analyse van de cito-rekenresultaten gekeken wat voor de Gerth van Wijkschool nodig was om de rekenresultaten te verbeteren. Hierbij is zij aan de slag gegaan met de vertaalcirkel en verschillende materialen. In de workshop wordt getoond hoe zij hiermee aan de slag is gegaan in het team. Maar hoe pak je dat aan? Waar begin je en wat kun je als rekencoördinator te bieden?
In het tweede deel van de workshop wordt stilgestaan bij de plusleerlingen in de school. Het afgelopen jaar is Anita namelijk op zoek gegaan wat ze plusleerlingen (cito A en A+) kunnen bieden in de huidige reken/wiskundelessen. Vanuit ervaring zal zij aangeven wat bij hun op school werkte en wat niet. Welke materialen je kunt gebruiken en hoe je voor uitdaging kunt blijven zorgen.
De werkgroep wordt begeleid door Ronald Keijzer, iPabo.

De excellente jonge leerling
Martine van Schaik (Marnix, Utrecht)

De laatste tijd is er steeds meer vraag en behoefte naar aansluiting bij de excellente leerling. Ook komt er steeds meer materiaal op de markt voor deze groep kinderen. Als rekencoördinator krijg je hier vast ook regelmatig vragen over en misschien is de onderbouw niet eens je expertise. Als je je dus afvraagt wat je aan kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong voor rekenen kunt bieden, wat er zo al op de markt is en hoe je dit in kunt zetten in de kleutergroepen? Je wilt immers ook nog tegemoet komen aan hun manier van leren en niet te veel overgaan tot werkbladen of programmagerichte activiteiten. Hoe verrijk je bijvoorbeeld de hoeken in het lokaal, zodat deze groep kinderen zich voldoende voelt uitgedaagd? Tegelijkertijd wordt er in deze workshop stilgestaan bij wat jullie op dit moment bieden op school als het gaat om aansluiting bij deze groep kleuters. Welke mogelijkheden zie jij als rekencoördinator om het aanbod in de groepen 1/2 te versterken? Samen wisselen we uit wat er op de verschillende scholen al is en wat er op dit moment wordt gedaan om deze leerlingen uit te dagen.

pptx

Spelend automatiseren
Patrick Verhoeven, Martine van Schaik (Johannesschool, Hillegom; Marnix, Utrecht)

In deze workshop staat het spelend automatiseren verbeteren centraal. Patrick is als rekencoördinator aan de slag gegaan met automatiseringsoefeningen die spelenderwijs worden aangeboden. Hij heeft nagedacht hoe het automatiseren op de Johannesschool beter en leuker kan.
Tijdens deze workshop zal je ervaren welke middelen en oefeningen in te zetten zijn om het automatiseren spelenderwijs op school te verbeteren. Mogelijk is het ook iets om op de eigen school op te pakken? In het tweede deel van de workshop wordt stilgestaan bij hoe je het team duidelijk kunt maken hoe de leerlingen er eigenlijk voor staan met betrekking tot geautomatiseerde vaardigheden. Wat weten de leerlingen over de verschillende groepen eigenlijk in uw school? Patrick toont hoe je middels de analyse van de Tempotoetsen rekenen de vaardigheid van de leerlingen over de verschillende groepen in beeld kunt brengen. Op deze manier kun je het automatiseren volgen en dus ook werken met resultaatafspraken per groep. Een manier om de imlementatie van een verandering te volgen en te borgen!
De werkgroep wordt begeleid door Martine van Schaik, Marnix

pptx

Passende perspectieven in de praktijk
Marlies Kamst, Carla Compagnie (Marnix, Utrecht)

Marlies Kamst, intern begeleider, vertelt over haar rekenbeleidsplan met passende perspectieven
De werkgroep wordt begeleid door Carla Compagnie, Marnix

pptx

Wat kunnen we in onze eigen regio doen? Een plan schrijven!
Vincent Jonker (Onderwijsadvies en Training)

Vanuit de NVORWO (Nederlandse Vereniging tot Ontwikkeling van het Reken-wiskundeonderwijs) is er een aanbod om regionale initiatieven te ondersteunen. Zij roepen rekencoördinatoren op om - volgens een vast format - een plan te schrijven en dat in te dienen. Het gaat om bedragen van max. 5000 euro, en je moet heel concreet zijn over wat je dan voor dat geld doet: een speciale rekenmiddag voor in de regio, een rekenmarkt, een specifieke manifestatie voor alleen rekencoordinatoren, of juist voor alle leerkrachten met interesse op dit gebied. In deze workshop kijken we welke ideeën er leven, en hoe dit zo concreet mogelijk op papier kan worden gezet.