Minnaertprijs

Vanaf 1987 wordt om de twee jaar tijdens de WND-conferentie de Minnaertprijs uitgereikt. Het doel van die Minnaertprijs is het publiekelijk tot uitdrukking brengen van de waardering voor de verdiensten van de laureaat voor de ontwikkeling van het vak natuurkunde in het voortgezet onderwijs gedurende een reeks van jaren.

De Minnaertprijs bestaat uit een beeldje – de Minnaerttrofee, gemaakt door kunstenaar Adri de Waard – een oorkonde en een geldbedrag.

Het bestuur van de werkgroep heeft in haar laatste bestuursvergadering besloten de voordracht van de Commissie Prijs van Verdienste, gedaan op 27 oktober, over te nemen. Deze commissie, zeg maar jury, bestond dit jaar uit Kirsten Stadermann, vakdidactica bij de Universiteit Twente, Hans van Bemmel, docent Natuurkunde en zelf winnaar in 2019 van de Minnaertprijs en Karel Langendonck, vakdidacticus natuurkunde bij Fontys Hogeschool en winnaar van de Minnaertprijs in 2022. Het bestuur dankt de juryleden hartelijk voor het uitstekende werk dat ze in hun vrije tijd verricht hebben.

De winnaar van de Minnaertprijs 2024 is: Anneke Thurlings

Uit het juryrapport:

Anneke Thurlings levert al tientallen jaren belangrijke prestaties in dienst van het natuurkunde-onderwijs. Haar inspanningen helpen het kennisniveau van de gemeenschap van natuurkundedocenten op peil te houden en vooruit te brengen, zij helpt iedereen te laten nadenken over vernieuwingen in vakinhoud en in didactische aanpak, en zij stimuleert en modereert discussies. Haar ideeën over de rol van taal in het natuurkunde-onderwijs en over toetsen zijn belangrijk voor iedere docent.

Gewoon goed lesgeven is belangrijk, erover schrijven voor een breed publiek en opvattingen delen is minstens zo belangrijk, en er is nog een bijdrage van Anneke “boven en buiten gewoon lesgeven” die genoemd mag worden. Dat is haar werk bij het Cito, waar zij van 2008 tot 2015 toetsdeskundige was voor de eindexamens havo. Met Anneke mag de groep examenmakers in het zonnetje staan: Het is inspirerend en knap hoe zij er in slagen de kennis en vaardigheden die leerlingen dienen te hebben te toetsen in interessante en realistische contexten. Anneke leverde haar bijdrage die hier uitsteeg boven gewoon je werk doen.

Anneke Thurlings deelt haar toetsexpertise ook in leesbare hands-on artikelen in NVOX. Ook draagt Anneke haar ideeën uit over de rol van taal, zoals in het artikel ‘Natuurkunde is mijn ‘goedste’ vak. Waar sommige collega’s mopperen dat natuurkunde steeds taliger wordt, benadrukt Anneke dat het vak daarmee interessanter en haalbaarder wordt voor een grotere groep leerlingen. Een mooi voorbeeld van omdenken, waarvan te hopen is dat het veld, van vernieuwingscommissies tot schoolboekenschrijvers en docenten, Annekes ideeën zal omarmen.

Al vele jaren spant Anneke Thurlings zich als vrijwilliger in voor de vakvereniging NVON, van 2002 tot 2008 als voorzitter van de sectie natuurkunde, sinds 2014 voor het vakblad NVOX als eindredacteur natuurkunde en sinds 2020 als hoofdredacteur van het hele blad. Met deze bekroning worden alle mensen die zich inzetten voor bestuur en redactie een klein beetje in het zonnetje gezet, maar dat Anneke het stralende middelpunt is, is heel logisch en heel verdiend: redactieleden weten dat zij zich jaar in jaar uit vele uren per week inzet voor het blad.

Redactieleden weten dat Anneke in haar rol als hoofdredacteur talent opspoort en jonge mensen die interessante ideeën hebben benadert, dat zij hen begeleidt bij het schrijfproces, dat zij als beelddenker de informatieve en esthetisch verantwoorde illustratie niet vergeet en dat zij op een vriendelijke doch besliste manier zorgt dat alles elke maand op tijd af is. Annekes eigen stukken hebben vaak een directe relatie met de praktijk van de klas. Docenten waarderen dat, zij kunnen de ideeën meteen toepassen in hun eigen lessen.

Dit werk voor het geschreven woord op natuurkundegebied is op zich al ruimschoots een bekroning waard. Maar Anneke heeft in haar lange carrière veel meer gedaan. Om te beginnen was zij meer dan dertig jaar lang een gedreven natuurkundedocente. Zij is daarbij voor veel meisjes een rolmodel geweest. Het was toen nog niet vanzelfsprekend dat een vrouw lesgaf in een exact vak en Anneke deed dat met veel verve.

Lang goed lesgeven is een belangrijke prestatie, en dat het nodig was patronen en verwachtingen te doorbreken, geeft die prestatie extra glans. Een eerdere winnares van de Minnaertprijs zei: “Ik weet redelijk goed hoe dat glazen plafond indertijd werkte. Geen kleinigheid!”. Anneke vertelt in haar maandelijkse ‘redactioneel’-stukjes in de NVOX ook wel eens over situaties waarbij het nodig was iets van je af te laten glijden en door te zetten, als vrouw in een mannenwereld. Een goede docent zijn, met vakkennis en aandacht voor leerlingen, dat is altijd iets wat waardering verdient. Voor een vrouw die dat een halve eeuw geleden al presteerde en dat volhield past waardering in het kwadraat. De juryleden kregen ook van buitenaf aanbevelingen binnen voor Anneke. Deze formulering is typerend: “hoog tijd dat een vrouw met zulke duidelijke verdiensten boven en buiten gewoon lesgeven in de schijnwerpers staat.”

Kwalitatief hoogstaand werk op meerdere terreinen, een hoeveelheid belangeloos ingezette tijd die niet te evenaren is: de jury van de prijs, het bestuur van de WND en de gemeenschap van natuurkundeleraren als geheel laten heel graag hun waardering voor Anneke Thurlings blijken met deze zeer verdiende prijs. Gefeliciteerd Anneke!