Werkgroep 30: Prikkelend practicum: verhoogde betrokkenheid van leerlingen door open opdrachten
O. Slooten
Op het OSG West-Friesland is practicum een belangrijk onderdeel van het bovenbouw natuurkunde programma. Wij zagen echter dat onze leerlingen maar weinig geïnspireerd raakten door het practicum. Ze voerden het wel uit, maar wat er uit kwam kon ze weinig schelen. Wij denken dat dit deels te verklaren is doordat practicuminstructies nog vaak een soort recepten zijn, die leerlingen slaafs opvolgen.
Een alternatief is de leerlingen een open opdracht te geven, waarbij ze zelf een experiment ontwerpen. Maar ook dit is lastig. Er zijn zoveel mogelijkheden, dat leerlingen niet weten waar ze beginnen moeten.
We hebben geëxperimenteerd met hoe open we de practica kunnen maken. Uiteindelijk hebben we een vorm weten te vinden, waarin de leerling voor een gegeven onderzoeksvraag zijn eigen experiment verzint en uitvoert. Dit is getest met een opdracht over kogelbanen en een over de Lorentz-kracht. De leerlingen bleken enorm creatief in het verzinnen van experimenten en staken er veel tijd in. Bij de kogelbanenopdracht zijn leerlingen bezig geweest met stroboscoopmetingen, energiebeschouwingen en lichtpoortjes met tal van verschillende zelf gemaakte katapultconstructies.
Deze werkgroep zal qua vorm overeenkomen met de netwerkbijeenkomsten van het Steunpunt Natuurkunde van de Its Academy. Naast een presentatie van wat wij op het OSG West-Friesland met practicum hebben gedaan, willen we iedereen die zelf ervaring heeft met open practicumopdrachten de ruimte geven om dit met de andere deelnemers te delen.