Bewust vaccineren
Voorronde Wiskunde Alympiade 2018-2019
  |  © freudenthal instituut  |  139 views  |  Home  |  

De activiteit

Bewust vaccineren

Door de eeuwen heen hebben infectieziekten miljoenen doden veroorzaakt. Ook een op het oog redelijk onschuldige ziekte als de griep eiste in de twintigste eeuw nog vele slachtoffers: in 1918-1919 vielen er door de Spaanse griep - epidemie zelfs meer slachtoffers dan in de eerste wereldoorlog. Regelmatig zijn infectieziekten als hersenvliesontsteking (door meningokokken), mazelen en rode hond in het nieuws. Vaak is vaccinatie (inenting) de meest effectieve manier om een epidemie te voorkomen. Bij vaccinatie krijg je een sterk verzwakte vorm van het betreffende virus ingespoten. Regelmatig speelt het probleem dat bij een onverwachte uitbraak niet altijd voldoende vaccins beschikbaar zijn om de hele bevolking te vaccineren. Je moet je dan afvragen welke groepen (en welke aantallen) het best gevaccineerd kunnen worden om een zo goed (en veilig) mogelijk resultaat te verkrijgen. Deze Alympiadeopdracht gaat over het maken van deze keuzes, ofwel het toewijzen van de beschikbare vaccins. Stolwijk, R. (2019). Alympiade 2018: Bewust vaccineren in Haarlem (PDF) Euclides, 94(7), 27-29 English version
Achtergrondinformatie

Wiskunde A-lympiade

De wedstrijd is bedoeld voor leerlingen uit 5-havo of 5/6-vwo met Wiskunde A in hun pakket/profiel, die in teamverband (drie of vier leerlingen) een uitdagend probleem aanpakken. Het open karakter van de opdracht maakt dat de teams een complete weg af moeten leggen van probleemstelling via strategiebepaling, oplossing en argumentatie naar presentatie van de gevonden oplossing. De opdracht is gesteld in een niet-wiskundige context zodat leerlingen kunnen laten zien dat ze hun kennis en vaardigheden kunnen toepassen in situaties uit het dagelijks leven of beroep. Het eindresultaat is een werkstuk waarin al deze aspecten terug te vinden moeten zijn. Bij de beoordeling wordt erop gelet dat de werkstukken als een zelfstandig geheel te lezen zijn. De vaardigheden die bij de A-lympiade getest worden, spelen een essentiƫle rol in de Tweede Fase, met name bij de praktische opdrachten en de profielwerkstukken.

Wiskunde in teams
Het Freudenthal Instituut organiseert jaarlijks drie wiskunde-evenementen waarbij leerlingen in teams van 3 of 4 een hele dag aan een grote wiskundige opdracht werken, met als eindproduct een werkstuk. Bij deze activiteiten staan vaardigheden als probleem oplossen, modelleren, representeren, redeneren, argumenteren en samenwerken centraal. Een goede onderlinge taakverdeling binnen de teams en een effectieve strategie zijn van groot belang. De opdrachten zijn zo vormgegeven dat ze creativiteit en een onderzoekende houding bij de leerlingen stimuleren, en zijn dan ook goed in te zetten als praktische opdracht of wiskundige denkactiviteit. Voor het basisonderwijs wordt op basis van dezelfde uitgangspunten ieder jaar de Grote Rekendag georganiseerd.


Wiskunde in teams website
Leren toepassen van het geleerde
De opdracht is zo ontworpen dat:
  • het probleem in een niet-wiskundige context wordt aangeboden zodat leerlingen kunnen laten zien dat ze hun kennis en vaardigheden kunnen toepassen in situaties uit het dagelijks leven of beroep;
  • de opdracht mogelijkheden biedt voor proberen, analyseren, redeneren, rekenen en ontwerpen;
  • de opdracht voldoende authentiek is zonder te complex te zijn. De leerlingen kunnen in het laatste deel een rol aannemen (die van adviseur aan de schooldirectie). Tegelijkertijd is de wiskunde voldoende herkenbaar.
Bij de beoordeling kan onder andere gelet worden op:
  • de leesbaarheid en de duidelijkheid van de eindopdrachten;
  • de volledigheid van het werk;
  • het gebruik van wiskunde;
  • de gebruikte argumentatie en de verantwoording van gemaakte keuzes;
  • de manier van presenteren: o.a. de vorm, leesbaarheid, structuur, gebruik en functie van bijlagen;
  • De (wiskundige) creativiteit in de uitwerkingen van de opdrachten.



  |  Freudenthal Instituut: Home - Universiteit Utrecht  |  Freudenthal Collectie: Home - Showcase - Archief  |  Subset: Wiskunde A-lympiade  |